ETAPY ROZWOJU MOWY DZIECKA
Rozwój mowy wpływa stymulująco na rozwój myślenia, co z kolei przekłada się na naukę i karierę szkolną ucznia, a potem ma również wpływ na karierę zawodową dorosłego człowieka i jego funkcjonowanie społeczne.
Dlatego warto w okresie przedszkolnym, czyli w okresie intensywnego rozwoju mowy dziecka, podjąć trud pracy nad stymulacją jego rozwoju językowego.
Rozwój mowy dziecka nie przebiega w jednakowy sposób.
U jednych jednak przebiega on szybciej, a u innych wolniej. Można go podzielić na cztery okresy:
I okres melodii 
Okres ten trwa od urodzenia do 1 roku życia, w tym czasie dziecko poznaje przedmioty i zaczyna kojarzyć nazwę z przedmiotem, poprawnie wymawia samogłoski: a, e, i oraz spółgłoski: m, b, n, d, t. Już kilka tygodni po narodzinach pojawiają się u dziecka pierwsze dźwięki ,,eheh”i ,,uhuh”. Oficjalnie nazywa się to wokalizacją.
Następnie w wieku około 2 miesięcy niemowlęta zaczynają gruchać. Wydają one przy tym wszystkie dźwięki, jakie tylko człowiek może wydać, nawet te, które nie występują w języku. Także dzieci głuche początkowo gruchają i gaworzą. Jednakże u dzieci, które siebie samych lub tez rodziców nie słyszą, gaworzenie to po około trzech miesiącach znika. Chociaż więc wydawanie dźwięków nie jest spowodowane imitacją, to jednak słyszana mowa pobudza dziecko do mówienia.
Pomiędzy 7 a 10 miesiącem życia dźwięki, które nie należą do mowy ojczystej stopniowo zanikają, a dzieci zaczynają gaworzyć używając wyłącznie dźwięków, które słyszą w swym otoczeniu (poprzez naśladownictwo). Dzieci imitują nie tylko dźwięki, ale także intonację i melodię głosu matki.
W pierwszym roku życia można usłyszeć, jak dziecko opowiada długie historie pełne niezrozumiałych słów, ale stosując intonację ludzi dorosłych.
II okres wyrazu (trwa od 1 do 2 roku życia) 
W tym okresie dziecko używa już prawie wszystkich samogłosek – z wyjątkiem nosowych, oraz spółgłoski ;p, pi,b, m, t, d, n, k, j, ś, ź, ć, dź, ch; zna około 300 słów, wypowiedzi są głownie jednowyrazowe, które oznaczają przedmiot, czynność oraz stosunek dziecka do przedmiotu lub czynności);
III okres zdania (w tym okresie -1,5-2-3 rok życia)
Dziecko wypowiada już poprawnie wszystkie samogłoski oraz spółgłoski: p, b, m, pi, bi, mi, f, w, fi, wi, k, g, ch, t, d, n, l; pojawiają się pierwsze zdania, początkowo złożone z 3 słów, później złożone z 4-5 słów. Słownik zatem intensywnie rozwija się.
IV okres mowy swoistej 
Przypada między 3 a 7 rokiem życia, dziecko 3- letnie porozumiewa się prostymi zdaniami, wymawia wszystkie samogłoski i spółgłoski: p, pi, bi, m, mi, n, ni, f, fi, w, wi, t, d, n, l, li, ś, ź,ć, dź, j, k, ki, g, gi, ch;
Artykulacja rozwija się następująco:
- dziecko 4- letnie wymawia: s, z, c, dz;
- dziecko 5-6- letnie wymawia: sz, cz, ż, dż, r;
- dziecko 6-letnie ma utrwaloną poprawna wymowę wszystkich głosek;
- w wieku 7 lat opanowana jest technika mówienia, poprawna pod względem artykulacyjnym, gramatycznym i składniowym.
Na podstawie:
- Gałkowski T., Jastrzębowska G. (red.) (2005), Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
- Kaczmarek L. (1988), Nasze dziecko uczy się mowy. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
Przygotowała: E. Zielińska- logopeda w ZS-P w Radziłowie
